Naissance d'un débat européen provoqué par deux lettres ouvertes
Tout a commencé après l'initiative de l'écrivain grec Yiannis MAKRIDAKIS* (1) qui a adressé à ses concitoyens européens deux lettres ouvertes, les informant de la situation politique désastreuse en Grèce et en Europe, qui selon lui "est sur le point de la dictature."
Un groupe de Grecs volontaires vivant en Grèce ainsi qu'à à l'étranger, comme Stathia ZOUGANELI, Despoina TSAFITSA, Costa DARAS (et d'autres qui souhaitent garder leur anonymat), et surtout grâce à la coordination de Crystalia PATOULI qui est journaliste (2), a réussi de communiquer dans une échelle Européenne ces deux lettres intitulées: « L'Europe au bord de la dictature » (3) et « La Grèce, première victime d'une colonisation européenne »(4).
Les lettres ont été publiées en particulier en France (par exemple Le Cercle Les Echos, Marianne 2, etc) dans des médias imprimés et en ligne, en prouvant que -contrairement au reste de l'Europe- (du moins jusqu'à présent) en France existe encore une culture politique de haut niveau. Ceci est aussi prouvé à travers des messages de soutien, des articles et des re-publications, telles que celle du Mouvement de Nantes « Par solidarité, je suis Grec aussi » (5) ainsi que à travers des propositions de coopération. En revanche en Grèce ces lettres ont été initialement publiées sur www.tvxs.gr(6), et puis ont été réapparues sur de nombreux blogs et sites Internet et dans des journaux de bonne réputation (7).
A ce jour, les premiers résultats de ces messages sont les suivants:
Le journaliste français philhellène Jose Manuel LAMARQUE, qui avait récemment publié un article intitulé « La Grèce sans voix » (8) sans être informé entre temps pour les deux lettres de Yannis MAKRIDAKIS, après la lecture de ces lettres dans la presse française il les a également re-publiées sur son site « Help the Greek People » (9), en envoyant simultanément un message de soutien à Yannis MAKRIDAKIS.
Les dirigeants, du « Forum démocratique des Intellectuels » en France (10), par le biais de Philippe Murer, ont également contacté Yianis MAKRIDAKIS afin de représenter la Grèce à ce Mouvement européen pour la Défense de la Démocratie en Europe. Ce mouvement vise à travers une communication constante et une coopération de solidarité à commencer un dialogue créatif avec des publications d'articles en Grèce et en Europe par le biais de leur propre forum et le www.tvxs.gr et d'autres médias ou sites de l'Europe et de la Grèce sur les questions brûlantes de l'actualité.
Enfin, le dialogue entre des intellectuels grecs et français ainsi que des artistes semblent se développer. Dimitris APOSTOLAKIS, un musicien Grec membre et fondateur de l'ensemble musicale « Hainides » à envoyé à Yannis MAKRIDAKIS une lettre inspirée par l'article de José Manuel LAMARQUE, qui a déjà été publié en grec dans le site www.tvxs.gr, et qui est envoyé pour une éventuelle publication dans les médias français. En-dessous vous pouvez lire cette lettre (texte intégral) qui est traduit par Lazaros MAVROMATIDIS.
Crystalia Patouli
Hainis Dimitris APOSTOLAKIS (auto-proclamé porte-parole des artistes grecs) RÉPONSE -INVITATION à M. José Manuel LAMARQUE, à l'occasion de son article intitulé la Grèce sans voix.
D'abord cher Mr Lamarque, le problème qui survient dans un lieu, n'est pas un problème local. C'est un problème global et il se manifeste dans un lieu unique parce que les conditions socio-politiques là-bas ont favorisé son apparition. Le déficit du parti politique est un déficit politique et moral ainsi qu'une crise d'esthétique de l'ensemble. Je vais essayer brièvement, de soutenir mon opinion, commençant par quelques observations, dont certaines sont entendues pour la première fois.
Remarque 1
Durant la période postkeynésienne a lieu un phénomène mondial sans précédent (en effet il n'y a pas de progrès linéaire historique): initialement, la morale qui caractérisait des individus, des familles, des entreprises, des organisations, des nations et des états, étant associée à l'éthique -en tant que réponse à la question existentielle-, maintenant se repose à des non-personnages historiques: les marchés. Les entreprises peuvent facilement changer de nom, se transformer, être délocalisées, fusionner, être rachetées, mais sans avoir à laisser d’empreintes historiques et surtout sans prendre le fardeau de la responsabilité historique de leurs actions.
Remarque 2
Au cours des dernières décennies on remarque pour la première fois dans le monde occidental la disparition des 'coutumes'. Cela conduit inévitablement à la perte de la soi-existence de la conscience sociale, qui implique la mort de la notion du 'tragique' (comme dirait votre compatriote Jean Baudrillard) en remontant jusqu'à la perte de destin avec l'émergence simultanée d'une individualité sinistre. Cette individualité sinistre s'effondre enfin sous le poids et la responsabilité de l'être imaginaire. La sacralisation de notions telles que la confiance et la sécurité à travers une diabolisation concomitante du risque -qui est père du tragique- annule toute tentative individuelle de remettre en cause et contester (qui est le fondement de la culture européenne d'Eschyle à Descartes). Et par conséquent nous sommes confrontés aux habitudes imbattables de la petite bourgeoisie.
Remarque 3
Les idéaux de la petite bourgeoisie se sont diffusés comme le choléra jusqu'au dernier village. Le résultat est (sans inclure l'aliénation de la nature) la mort de l'hyperbole et son assimilation à la frénésie. Cependant, le pire est la disparition de l'importance (bannière de la culture européenne) du dipôle amour-révolution (ils vous l'ont montré de la façon la plus spectaculaire vos compatriotes Jean-Luc Godard, François Truffaut, etc.). En milieu bourgeois, la personne ne peut pas aimer, c'est à dire accomplir sa mission physique et biologique audacieuse, qui consiste à expérimenter à travers une théurgie heureuse et triomphante, l’annonce vécue de son changement et de sa diversité. Par conséquent, les émeutes révolutionnaires, (absence de diversité = foule) n'auront pas le plaisir du changement, mais le signe de la haine et de vengeance contre l'autre ou contre le privilégié.
Remarque 4
La morale de la peur se présente sous la forme de réaction, d'agression et de violence. Il s'agit de la morale de la grève, la morale du mendiant, ou la morale de l'exigence de l'esclave face à ses employeurs pour qu'ils se transforment en bons patrons. Le mauvais patron donc se transforme comme par magie en bon employeur, à travers une augmentation de salaire de 100 euros en profit de ses esclaves contemporains. Soit dit en passant, à propos des Grecs, les statistiques révèlent qu'ils sont lésés de façon permanente et constituent des victimes professionnelles (vestige de vassalité ottomane).
Par opposition à la moralité de la peur on trouve l'éthique de la curiosité sainte. Cela se manifeste non pas comme une réaction, mais comme une action. La différence principale entre l'action et la réaction est que la première s'inspire de ce que nous aimons, tandis que la seconde est court-circuitée à ce que nous n'aimons pas. L'action ouvre infiniment des voies, tandis que le chemin de réaction est unique, se réduit enfin à la conciliation avec ce sens qui est auparavant -et a priori- ciblée "mauvais". (Cette position il ne faut pas l’apercevoir comme une déclaration contre les grévistes. Eux, ils ont appris de réagir ainsi à cause -et à travers- d'une condition sociale qui ne garantit pas a priori à tous les membres de la communauté, de la nourriture, du logement, de la santé, de l'éducation, en général des biens dont le manque est la source d'une phobie sociale généralisée. La responsabilité en incombe plus à ceux qui tiennent du capital culturel et social, à savoir les personnes qui ont la possibilité de s'adresser à beaucoup de gens et il s'agit donc des politiciens, des journalistes, des intellectuels et des artistes).
Puissance
Les personnes qui administrent les biens de la communauté locale et universelle au lieu de gouverner, partager ou imposer une paix sociale fausse devraient avoir le devoir primordial de redonner du sens à l'âme humaine, pour qu'elle devienne une source d'inspiration et de diffusion du capital culturel qu'ils disposent. Le virus de la puissance n'agit pas d'une manière pyramidale. En revanche la puissance constitue une grille horizontale, un tissu immatériel fabriqué d'une araignée sociale venimeuse. Il s'agit d'un suivi mimétique quotidien des archétypes autoritaires pervers, exercé à l'école, à la famille, au travail, à l'entreprise. Considérons par exemple que le droit moral est enregistré dans le code (autoritaire) de notre langage sous l'image du mot «dette», c'est à dire de la créance d'allégeance du débiteur envers le prêteur.
L'Europe (brièvement)
L'Europe n'a pas réussi ni à inspirer les gens, ni à comprendre et respecter leurs particularités. Sa responsabilité historique est de combler l'expérience sanglante et la recherche de l'être, avec des cultures irrationnelles de l'Est ainsi qu'avec le pays politiquement immature et dangereux de l'Amérique du Nord (qui n’existe que depuis 300 ans). Au lieu de cela, l'Europe est dirigé par des prédateurs et leurs conseils prétendument spéculatifs.
Je vous rappelle chers concitoyens français que cette année, votre ministre de l'Agriculture, vous a annoncé l'imposition de la mort douloureuse de votre agriculture traditionnelle, à cause d'une multinationale. Ne voyez aucune ressemblance aux mesures qui encadrent le célèbre «développement» en Grèce et qui visent tout simplement à détruire la richesse naturelle restante ? La montée du nationalisme et de la xénophobie sont les conséquences de l'invasion du modèle puritain (un modèle qui s'oppose à l'Europe des Lumières) de nos concitoyens européens de l'Ouest. N'oubliez pas que les attaques déclenchées par votre gouvernement contre les Roms est très similaire aux attaques racistes et les camps spécialement construits pour enfermer les migrants, qui sont dans l'actualité Grecque.
La Grèce (brièvement)
La Grèce est un pays qui a émergé d'une absurdité politique qui visait à créer des 'états nationaux' ces 150-200 dernières années. Dès sa naissance elle a survécu non pas en se basant sur ses ressources nationales, mais en fondant son économie à la base d'une richesse empruntée, dont la partie majeure se détournait dans les poches des rapaces indigènes. Guerres Nationales, Guerres Balkaniques, Guerres Mondiales, ainsi que Guerres Civiles et Juntes successives, ont permis de ne pas avoir encore dépassé le stade d'un État bourgeois qui pourrait être bien gouverné (selon la définition donnée par les pays de l'Ouest).
La moitié de la population de ce pays vit à Athènes et la province languit en envoyant ses enfants aux marchés d'esclaves de la petite bourgeoisie de la capitale. Ceux qui sont restés fuyaient vers la délinquance, l'alcoolisme et le suicide (Athènes et la Crète sont particulièrement touchées).
Le manque de vision -point de départ d'un mouvement collectif- est la cause de tous ces phénomènes pathétiques. Le grand avantage de l'industrie lourde de la Grèce était et continue d’être la culture. Cela est dû à sa position géographique. N'oubliez pas que la Grèce est le seul endroit qui a le privilège d'être positionné entre trois continents (Asie, Europe, Afrique). Et à l'endroit où se rencontrent de nombreuses personnes différentes, des cultures y fleurissent.
Ce grand avantage (à travers sa longue histoire) couplé avec la beauté naturelle et le climat doux, est fini en devenant un grand désavantage. Logiquement, ce petit pays avec une grande histoire, le soleil, les montagnes et les mers devrait être la « Suisse de l'esprit », une grande surface intégrale in-commercialisée pleine d'écoles où on enseigne le grec, l'arabe, la physique, les mathématiques, l'astronomie, le folklore, la musicologie, l'art, etc. Au lieu de cela, ce pays est devenu la baignoire et l'hébergement des touristes locaux et étrangers (qui se baladent ivres la plupart du temps) qui reproduisent leur petite misère sous sa forme la plus dangereuse : les vacances.
Il n'y a pas de plus grande arnaque, misère et autruche de négation d'existence que le phénomène de l'homme qui part en vacances. Il est l'être social qui échappe (une expression favorite des médias) en acceptant - à travers son silence - son emprisonnement temporel infini dans un espace quotidien. Il est l'être social (qui je l'espère a temporairement perdu ou n'a pas encore trouvée la route, la communauté, et son talent en particulier) qui n'agit pas pour éviter les conflits avec les structures pourrisses en étant toujours sous l'influence de la drogue des vacances. Néanmoins parfois il exprime sa volonté révolutionnaire de façon erratique (par exemple, même le mouvement des indignés en Grèce a montré sa nudité en se dissuadant avec la venue de vacances d'été- en tout cas, au moins quelques centaines de personnes se sont rencontrées en participant à ce mouvement).
La chose la plus importante n'est pas où on va, mais qu'est-ce qu'on va faire, ou plutôt ce qu'on aime et ce qu'on va trouver à Co-créer. (A nouveau je clarifie que je ne m'exprime pas contre le voyageur conscient qui jouit de la beauté naturelle comme un processus inséparable de l'œuvre et de l'auto-développement de soi).
Artistes grecs
Il y a des artistes grecs, Monsieur Lamarque, comme il y a des intellectuels grecs et ils ont une voix, mais malheureusement cette voix n'arrive pas chez vous (c'est pour cela donc que vous formulez cette position erronée dans votre article, cependant, de toute façon je reconnais votre bonne intention). Je vais prendre comme exemple celui que je pense connaitre le mieux, à savoir moi-même (je ne possède pas de modestie caractéristique / la modération = caractéristique principal de l'arrogance d'une qualité médiocre).
Je suis un membre de 'Hainides', un groupe musical qui existe depuis 22 ans dans le monde de la discographie (certaines œuvres ont été arrangées et présentées dans d'autres pays comme l'Espagne, et la Turquie) et qui se reproduit en Grèce et dans le monde entier. Notre équipe n'a jamais eu les moindres liaisons avec aucun pouvoir. Seul l'amour de notre public nous soutient et depuis notre création il existe entre nous une égalité de salaires et de revenus qui est à mon avis une attitude et une déclaration politique supérieure (cependant cela ne veut pas dire qu'il constitue en soi une preuve de qualité artistique).
Les projets de l'auto-institution sociale, l'autonomie et l'auto-organisation et les idées de non-développement, nous les avons soulevés à partir des années 90 et nous les avons chantés à travers nos enregistrements et nos concerts. Cette année, par opposition à la misère et le défaitisme généralisé, au lieu d’éliminer des musiciens et couper nos ambitions artistiques (comme la grande majorité des musiciens a fait), on a établi des partenariats avec des membres de deux autres collectifs artistiques importantes (le groupe de musique « Mode Plagal » et l'équipe de danse et d'acrobatie « Et pourtant ça bouge »), en montant une performance exigeante intitulée « Dieux et Démons ». Aucun agent culturel n'était intéressé (comme toujours) même si ce projet pourrait être un produit d'exportation culturelle d'un pays qui est montré du doigt ayant un grand problème de productivité.
Au lieu de cela, la « culture officielle », en coopération étroite avec les médias (centres de propagande de style de vie), essaie d'apprivoiser les « serpents de la musique » dans une ambiance ludique en nous imposant des adolescents de pop d'une courte durée de vie, et des « chanteurs inoffensifs » collectionneurs de tubes qui popularisent leurs propos pour survivre et continuer d’être aimés par le grand public. Le populisme est une forme dangereuse et consiste le tremplin vers le fascisme. Nous vivons dans l'époque du triptyque chanteur-star-idole, alors que dans des circonstances normales, ce sujet devrait avoir honte à ces notions qui le caractérisent.
Le fait de reconnaître quelqu'un en dehors d'une collectivité est justifié au fur et mesure où celui-ci possède une des quatre caractéristiques suivantes: a) sagesse b) folie, c) caractère de départ d) détournement sociale de caractère de confrontation. Néanmoins, même les jeunesses des parties de gauche grecque appellent parfois au soutien de leurs festivals des chanteurs-employeurs, soutenus par quelques groupes pathétiques d'esclaves-musiciens. Ce qui se passe dans le monde de la musique, touche ainsi sous la même couverture le théâtre, la danse, la peinture, etc.
Des médiocrités inconcevables sont toujours à l'affiche et exportées (étant donné qu'ils ont établi une relation clientèle avec les décideurs), tandis que les grands projets dans tous les domaines sont jetés dans le Kéadas de dissimulation et de l'indifférence. (Ici je ne veux pas que ça soit considéré que j'exprime toute une plainte personnelle ou un refoulé artistique. En revanche on a eu la chance avec 'Hainides' d'être tant aimés par notre public dès notre première étape. Qu'est-ce qui se passe avec tant d'autres grands artistes contemporains et anciens qui n'ont pas eu le même sort, la même faveur de l'époque que nous ? Comment aider certains jeunes artistes à oser leurs expériences, dans un environnement privé de liberté et dans un monde fondé à la base d'archétypes misérables et éclaté d'informations inutiles ?).
Invitation
La réponse dans cette décadence est de créer des communautés auto-organisées (toutes sortes) avec une forte interaction entre elles. J'appelle les gens, de l'art, de la science et de l'esprit, de mettre notre création dans une communauté (ou plusieurs communautés) de co-apprentisage et de copropriété de nos projets. Le contraire de l'amour n'est pas la haine, mais l'indifférence.
Je suggère donc l'indifférence au pouvoir. On ne reconnaît aucun bureau politique, aucune hiérarchie sociale. On conserve uniquement la reconnaissance sociale nécessaire la réservant aux personnes qui ont produit des nouvelles significations à travers leur attitude de vie. On n'évite pas la confrontation. C'est juste qu'on transpose de leur propre stade les escarmouches indolores (par exemple l'Assemblée Générale), les transformant en combats gais jusqu'à la mort si quelqu'un envahit notre terrain en tant qu'autorité. Et notre monde ne sera rien d'autre que notre propre «jardin créatif» à nous. Puisque le double analogique de la mort n'est pas la vie, mais la vie avec dignité.
Traduction du Grec : Lazaros MAVROMATIDIS
Παραπομπές / Références:
- http://makridakis.wordpress.com/
- http://afigisizois.wordpress.com/2011/06/14/%CF%84%CE%B9-%CF%80%CF%81%CE%AD%CF%80%CE%B5%CE%B9-%CE%BD%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BD%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%B5/
- http://tvxs.gr/news/apopseis/les-echos-i-eyropi-sta-prothyra-tis-diktatorias-toy-gianni-makridaki
- http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/ellada-proto-thyma-tis-eyropaikis-apoikiokratias
- Par solidarité, je suis Grec aussi.
- http://tvxs.gr/news/egrapsan-eipan/ellada-proto-thyma-tis-eyropaikis-apoikiokratias
- http://makridakis.wordpress.com/2012/03/15/%CF%84%CE%BF-%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%BC%CE%BC%CE%B1-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CF%87%CE%AF%CE%BF-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%AD%CE%BA%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CE%B3%CE%B1/
- http://tvxs.gr/news/apopseis/i-ellada-xoris-foni-toy-jose-manouel-lamarque
- http://helpthegreekpeople.blogspot.com/
- http://forumdemocratique.fr/2012/03/14/la-lettre-emouvante-aux-francais-de-yianis-makridakis-ecrivain-ayant-un-sentiment-de-profonde-gratitude-et-de-respect-envers-les-citoyens-francais-il-a-voulu-leurs-adresser-cette-lettre-a-travers/
- http://www.hainides.gr/hainides/hainides.html
Διευρύνεται o Ευρωπαϊκός Διάλογος που πυροδότησαν 2 επιστολές
Όλα ξεκίνησαν από την πρωτοβουλία δημοσίευσης δύο Ανοιχτών Επιστολών του Έλληνα συγγραφέαΓιάννη Μακριδάκη (1) στο εξωτερικό με θέμα την δεινή πολιτική κατάσταση της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης που "βρίσκεται στα πρόθυρα της δικτατορίας".
Οι επιστολές δημοσιεύτηκαν στον Έντυπο και διαδικτυακό Τύπο κυρίως της Γαλλίας (π.χ. Le Cercle Les Echos, Marianne 2 κλπ), η οποία ανταποκρίθηκε με πολιτικό πολιτισμό όσο και συγκινητικό ενδιαφέρον, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη (τουλάχιστον μέχρι στιγμής), με μηνύματα, άρθρα και δημοσιεύσεις, όπως αυτό του Κινήματος της Νάντης: Par solidarité, je suis Grec aussi. (5) αλλά και προτάσεις συνεργασίας, ενώ στην Ελλάδα δημοσιεύτηκαν πρώτα από τοtvxs.gr (6) και κατόπιν από πολλά ιστολόγια και ιστοτόπους, αλλά και σε εφημερίδες μέσω σχετικών συνεντεύξεων (7) που ζητήθηκαν από τον ίδιο τον συγγραφέα.
Τα πρώτα αποτελέσματα αυτών των δημοσιεύσεων, μέχρι στιγμής είναι:
Ο Γάλλος φιλέλληνας δημοσιογράφος Jose Manouel Lamarque ο οποίος είχε δημοσιεύσει πρόσφατα άρθρο με τίτλο Ελλάδα χωρίς φωνή (8) προφανώς, δίχως να έχει ενημερωθεί έγκαιρα για τις δύο αυτές επιστολές, έσπευσε αφού τις διάβασε στον Γαλλικό Τύπο, να τις αναδημοσιεύσει στο σάιτ του: Help the Greek People (9), όπως και να στείλει μήνυμα συμπαράστασης στον Έλληνα συγγραφέα.
Οι πρωτεργάτες του υπό δημιουργία Πανευρωπαίκού Κινήματος για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας στην Ευρώπη, του Δημοκρατικού Φόρουμ διανοουμένων της Γαλλίας: The forum democratique (10), μέσω του Philippe Murer, ζήτησαν, εαπό τον συγγραφέα των δύο επιστολών, να αντιπροσωπεύσει την Ελλάδα στο Πανευρωπαίκό Κίνημα για την Υπεράσπιση της Δημοκρατίας στην Ευρώπη, όπως και συνεχή επικοινωνία και συνεργασία - αλληλεγγύη με στόχο τον δημιουργικό διάλογο αλλά και τη δημοσίευση άρθρων σχετικών με τα φλέγοντα ζητήματα Ελλάδας και Ευρώπης μέσω του δικού τους φόρουμ αλλά και του tvxs.gr και άλλων ΜΜΕ ή ιστότοπων της Ευρώπης και της Ελλάδας.
Τέλος, ο διάλογος μεταξύ Ελλήνων και Γάλλων διανοουμένων και καλλιτεχνών φαίνεται να διευρύνεται καθώς ο Έλληνας καλλιτέχνης Χαϊνης Δημήτρης Αποστολάκης (11) απέστειλε στον Γιάννη Μακριδάκη μια επιστολή προς δημοσίευση, εμπνευσμένη από το άρθρο Ελλάδα χωρίς φωνήτου Jose Manuel Lamarque, η οποία ήδη δημοσιεύτηκε στα ελληνικά στο tvxs, και έχει αποσταλεί προς δημοσίευση στα γαλλικά ΜΜΕ όπως και στον ίδιο τον φιλέλληνα Γάλλο δημοσιογράφο, μεταφρασμένη στα γαλλικά, όπως ακολουθεί παρακάτω.
Κρυσταλία Πατούλη
------
Χα†νης Δ. Αποστολάκης (αυτόκλητος και αυθαίρετος εκπρόσωπος των ελλήνων καλλιτεχνών) ΑΠΑΝΤΗΣΗ (-ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ-ΚΑΛΕΣΜΑ) στον κ. Jose Manouel Lamarque με αφορμή το άρθρο του με τίτλο Ή Ελλάδα χωρίς φωνή΄.
Καταρχάς κ. Λαμάρκ, το πρόβλημα που εμφανίζεται σ΄ένα μέρος, δεν είναι πρόβλημα τοπικό. Είναι πρόβλημα του όλου κι εκδηλώνεται στο συγκεκριμένο μέρος, γιατί το ευνοούν οι εκεί κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Το πολιτικό έλλειμμα του μέρους είναι πολιτικό-ηθικό-αισθητικό έλλειμμα του όλου. Θα προσπαθήσω ακροθιγώς και εν τάχει να στηρίξω την άποψη μου, αρχίζοντας με κάποιες παρατηρήσεις, μερικές από τις οποίες ίσως ακούγονται για πρώτη φορά.
Παρατήρηση 1
Στη μετακεϊνσιανή εποχή, λαμβάνει χώρα ένα πρωτοφανές (άλλωστε δεν υπάρχει γραμμική ιστορική εξέλιξη) παγκόσμιο φαινόμενο: Η ηθική που συνδεδεμένη με το ήθος-απάντηση στο υπαρξιακό ερώτημα- χαρακτήριζε άτομα, οικογένειες, συντεχνίες, οργανώσεις, φυλές, έθνη, κράτη, μετατίθεται σε μη ιστορικά πρόσωπα: τις αγορές. Οι εταιρείες μετονομάζονται, μετασχηματίζονται, μεταφέρονται, συγχωνεύονται, μεταπωλούνται, χωρίς ν’ αφήνουν ιστορικό ίχνος και χωρίς να παίρνουν το βάρος της ιστορικής ευθύνης των δράσεων τους.
Παρατήρηση 2
Για πρώτη φορά στο δυτικό κόσμο, παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες η εξαφάνιση των ΄τελετών΄. Αυτό οδηγεί μοιραία στην απώλεια συνείδησης κοινωνικής αυθυπαρξίας, που συνεπάγεται το θάνατο του ΄τραγικού΄κι αυτό ανάγεται (όπως θα ‘λεγε κι ο συμπατριώτης σας Ζαν Μπωντριγιάρ) στην απώλεια του ΄πεπρωμένου’ με την ταυτόχρονη ανάδυση μιας αρρωστημένης ατομικότητας που καταρρέει κάτω από το βάρος του ελέγχου και της ευθύνης της φαντασιακής της ύπαρξης . Η θεοποίηση της σιγουριάς και της ασφάλειας και η ταυτόχρονη δαιμονοποίηση του ρίσκου –μητέρας του τραγικού- δυναμιτίζουν κάθε απόπειρα αμφισβήτησης (θεμέλιο της ευρωπαϊκής κουλτούρας από τον Αισχύλο μέχρι τον Ντεκάρτ). Κι εδώ ερχόμαστε αντιμέτωποι με το επάρατο μικρόβιο του μικροαστισμού.
Παρατήρηση 3
Ο μικροαστισμός σα χολέρα μεταδόθηκε και στο τελευταίο χωριό. Αποτέλεσμα του είναι (εκτός της αποξένωσης από τη φύση) ο θάνατος της υπερβολής και η διοχέτευση της στην παροξυσμό. Το χειρότερο όμως είναι η εξαφάνιση της σημασίας (λάβαρου του ευρωπαϊκού πολιτισμού) του διπόλου έρωτας-επανάσταση ( σας το έδειξαν με τον πιο δραματικό τρόπο οι συμπατριώτες σας Ζαν Λυκ Γκοντάρ, Φρανσουά Τρυφώ κ.α.). Στο μικροαστικό περιβάλλον, το άτομο δεν μπορεί να ερωτευτεί, δηλαδή να τολμήσει τη φυσική αποστολή του, το βιολογικό- θεουργικό πείραμα με τη χαρούμενη, θριαμβευτική, βιωμένη διακήρυξη της αλλαγής και της ετερότητας του. Συνεπώς οι εξεγέρσεις του, (απουσία ετερότητας = όχλος), θα έχουν όχι τη χαρά της αλλαγής, αλλά το σημάδι του μίσους και της εκδίκησης απέναντι στο διαφορετικό ή το προνομιούχο.
Παρατήρηση 4
Η ηθική του φόβου εμφανίζεται με τη μορφή της αντίδρασης, της επίθεσης και της βίας. Είναι η ηθική της απεργίας, της ζητιανιάς, της παρακατιανής απαίτησης των σκλάβων προς τους εργοδότες να ξαναγίνουν καλά αφεντικά. Το κακό αφεντικό μεταστοιχειώνεται ως δια μαγείας σε καλό, με 100$ μισθολογικής αύξησης για τους σύγχρονους σκλάβους. (Παρεμπιπτόντως οι Έλληνες-στατιστικά- είναι μονίμως αδικημένοι κι επαγγελματίες θύματα (απομεινάρι οθωμανικής υποτέλειας).
Σε αντιδιαστολή με την ηθική του φόβου βρίσκεται η ηθική της ιερής περιέργειας. Αυτή εκδηλώνεται όχι σαν αντίδραση, αλλά σαν δράση. Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ δράσης και αντίδρασης είναι ότι η πρώτη εκκινά από το τι μας αρέσει ,ενώ η δεύτερη βραχυκυκλώνεται στο τι δε μας αρέσει. Η δράση έχει άπειρα μονοπάτια ενώ η αντίδραση ένα και μόνο ,αυτό της ανούσιας συνδιαλλαγής με το στοχευμένο ‘άσχημο’. (Μην παρανοηθεί ότι καταφέρομαι εναντίον των απεργών. Έτσι έμαθαν, από μια κοινωνική συνθήκη που δε διασφαλίζει a priori σ΄ όλα τα μέλη της κοινότητας τροφή, στέγη, υγεία , εκπαίδευση, αγαθά των οποίων η έλλειψη είναι η πηγή κάθε κοινωνικής φοβίας.
Η ευθύνη γι’ αυτό, βαραίνει περισσότερο τους κατέχοντες πολιτισμικό και κοινωνικό κεφάλαιο, δηλαδή τους ανθρώπους που μπορούν να μιλήσουν σε πολύ κόσμο κι αυτοί είναι οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, οι διανοητές κι οι καλλιτέχνες).
Εξουσία
Οι άνθρωποι που διαχειρίζονται τα αγαθά της κοινότητας –τοπικής μέχρι οικουμενικής- θα έπρεπε να έχουν ως πρώτιστο καθήκον όχι να διοικήσουν, να μοιράσουν ή να επιβάλουν την πλαστή κοινωνική ειρήνη, αλλά να νοηματοδοτήσουν εκ νέου την ανθρώπινη ψυχή, εμπνέοντας και διαχέοντας το όποιο πολιτισμικό κεφάλαιο διαθέτουν. Ο ιός της εξουσίας όμως δε δρα πυραμιδωτά, αλλά είναι ένα οριζόντιο πλέγμα, ένας αδιόρατος ιστός μιας δηλητηριώδους κοινωνικής αράχνης , μια μίμηση καθημερινή -στο σχολείο, στην οικογένεια, στη δουλειά, στην παρέα, – διεστραμμένων εξουσιαστικών αρχετύπων. Σκεφτείτε για παράδειγμα ότι το ηθικά σωστό καταγράφεται στον (εξουσιαστικό) γλωσσικό μας κώδικα με τη λέξη ‘χρέος’, δηλαδή την δήλωση υποταγής του χρεώστη στο δανειστή του.
Ευρώπη (επιγραμματικά)
Η Ευρώπη δεν έχει καταφέρει να εμπνεύσει τους λαούς της ούτε να κατανοήσει και να σεβαστεί τις ιδιαιτερότητες τους. Η ιστορική της ευθύνη είναι να γεφυρώσει την αιματοβαμμένη εμπειρία της και την αναζήτηση του όντος, με τις ιρασιοναλιστικές κουλτούρες της Ανατολής και το πολιτικά ανώριμο κι επικίνδυνο μωρό ( μόλις 300 ετών) της Β. Αμερικής. Αντ΄αυτού άγεται και φέρεται από τις βουλές κερδοσκοπικών αρπαχτικών.
Σας θυμίζω κ, Λαμάρκ ότι φέτος ο υπουργός γεωργίας σας, ανήγγειλε περίλυπος την επιβολή του θανάτου της παραδοσιακής σας γεωργίας, από την πολυεθνική εταιρεία Μοσάντο. Μήπως μοιάζει με τα περίφημα ‘ αναπτυξιακά’ μέτρα στην Ελλάδα που το μόνο που καταφέρνουν είναι η καταστροφή του εναπομείναντα φυσικού της πλούτου? Η άνοδος του εθνικισμού και η ξενοφοβία είναι οι επιπτώσεις της εισβολής του (αλλότριου για τον ευρωπαϊκό διαφωτισμό) πουριτανικού μοντέλου των εκ δυσμάς συνανθρώπων. Μην ξεχνάτε κ. Λαμάρκ ότι το πογκρόμ που εξαπέλυσε η κυβέρνηση σας εναντίον των τσιγγάνων μοιάζει πολύ με τις ρατσιστικές επιθέσεις και τα στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών στην Ελλάδα.
Ελλάδα (επιγραμματικά)
Η Ελλάδα προέκυψε από τον παραλογισμό της δημιουργίας των ‘εθνικών’ κρατών τα τελευταία 150-200 χρόνια. Από καταβολής της ζούσε όχι τόσο πολύ από τον εθνικό, αλλά από το δανεικό της πλούτο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου κατέληγε στις τσέπες των εγχώριων αρπαχτικών. Πόλεμοι εθνικοί, βαλκανικοί, παγκόσμιοι, εμφύλιοι, αλλεπάλληλες χούντες, συνέδραμαν ώστε να μην έχει περάσει ακόμη από το στάδιο του ευνομούμενου (κατά την εσπερίαν) αστικού κράτους.
Ο μισός και παραπάνω πληθυσμός ζει στην Αθήνα (οποίος υδροκεφαλισμός) και η ύπαιθρος μαράζωσε στέλνοντας τα παιδιά της στα σκλαβοπάζαρα του μικροαστισμού της πρωτεύουσας. Όσοι έμειναν καταφεύγουν στην παραβατικότητα, στον αλκοολισμό και την αυτοκτονία (Αθήνα και Κρήτη κατέχουν τα πρωτεία στο τελευταίο).
Η απουσία οράματος- αφετηρίας συλλογικής κίνησης- βρίσκεται πίσω απ’ όλα αυτά τα φαινόμενα σήψης. Το μεγάλο πλεονέκτημα της Ελλάδας, η βαριά βιομηχανία της, ήταν και είναι ο πολιτισμός. Κι αυτό, λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Μην ξεχνάτε ότι η Ελλάδα είναι το μοναδικό μέρος μεταξύ τριών ηπείρων (Ασία, Ευρώπη, Αφρική) και όπου συναντιούνται πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι, εκεί ανθίζουν οι πολιτισμοί.
Το μεγάλο αυτό πλεονέκτημα ( της μακραίωνης ιστορίας) σε συνδυασμό με τη φυσική ομορφιά και το ήπιο κλίμα της,κατάντησε μειονέκτημα. Λογικά η μικρή αυτή χώρα με τη μεγάλη ιστορία, τον ήλιο, τα βουνά και τις θάλασσες θα έπρεπε να είναι η Ελβετία του πνεύματος, μια μεγάλη απεμπορευματοποιημένη ζώνη γεμάτη σχολές ελληνικών, αραβικών σπουδών, μαθηματικών, αστρονομίας, λαογραφίας, μουσικολογίας, καλών τεχνών κ.α. Αντ’ αυτού έγινε μπανιέρα και κατάλυμα ντόπιων και ξένων τουριστών (μέθυσων ως επί το πλείστον) που αναπαράγουν τη μικροαστική μιζέρια τους στην πιο επικίνδυνη μορφή της: αυτή των διακοπών.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερο φαινόμενο πλάνης, εξαθλίωσης, στρουθοκαμηλισμού και άρνησης της ύπαρξης από το φαινόμενο του ανθρώπου που πάει διακοπές. Είναι ο άνθρωπος που αποδρά (κατά την προσφιλή έκφραση των ΜΜΕ), συνηγορώντας σιωπηλά στην καθημερινή χωρική και χρονική του φυλάκιση. Είναι το κοινωνικό ον (που έχει χάσει προσωρινά –ελπίζω- το δρόμο του ή δεν έχει βρει, η κοινότητα, την ιδιαίτερη κλίση του) που αποφεύγει τη σύγκρουση με τις γερασμένες δομές υπό την επήρεια του ναρκωτικού των διακοπών και της οθόνης, που δε δρα, αλλά αντιδρά σπασμωδικά(π.χ. ακόμη και το κίνημα των αγανακτισμένων έδειξε τη γύμνια του με τον ερχομό του καλοκαιριού και τον διακοπών-τουλάχιστον γνωρίστηκαν κάποιοι άνθρωποι).
Το σημαντικό δεν είναι πού πας αλλά τι πας να κάνεις, ή μάλλον τι σ’ αρέσει και ποιους πας να βρεις για να το συνδημιουργήσεις. (Δεν καταφέρομαι πάλι εναντίον του συνειδητού περιηγητή που απολαμβάνει τη φυσική ομορφιά σα μια διαδικασία αναπόσπαστη από την εργασία και την αυτοεξέλιξη του).
Έλληνες καλλιτέχνες
Έλληνες καλλιτέχνες υπάρχουν, κ. Λαμάρκ, όπως και Έλληνες διανοητές και έχουν φωνή, αλλά δε φτάνει σ΄εσάς (γι’ αυτό διατυπώνετε αυτή την εσφαλμένη θέση στο άρθρο σας, αν και αναγνωρίζω την καλή σας πρόθεση). Θα πάρω ως παράδειγμα αυτόν που νομίζω ότι ξέρω καλύτερα, δηλαδή τον εαυτό μου (στερούμαι μετριοφροσύνης, μετριοφροσύνη=κύριο χαρακτηριστικό της αλαζονείας των μετρίων).
Είμαι μέλος των ‘Χαϊνηδων’, μιας μουσικής ομάδας που συμπληρώνει 22 χρόνια πορείας στη δισκογραφία(κάποια έργα τους έχουν διασκευαστεί εκτός από την Ελλάδα και σε άλλες χώρες-Ισπανία, Τουρκία) και με παραστάσεις στην Ελλάδα και τον κόσμο. Η ομάδα μας δε συνδιαλέχτηκε ποτέ με καμιά εξουσία, τη συντηρεί μόνο η αγάπη του κόσμου και έχει από της ιδρύσεως της ισότητα μισθών και εισοδημάτων- ύψιστη κατ’ εμέ πολιτική δήλωση και στάση (όχι πως αποτελεί αυτό από μόνο του απόδειξη καλλιτεχνικής ποιότητας).
Τα προτάγματα της κοινωνικής αυτοθέσμισης, αυτονομίας και αυτοοργάνωσης καθώς και τις ιδέες της απανάπτυξης, τα θίξαμε από τη δεκαετία του ’90 και τα τραγουδήσαμε σε δίσκους και συναυλίες. Φέτος σε αντιδιαστολή με την περιρέουσα μιζέρια και ηττοπάθεια, αντί να περικόψουμε μουσικούς και φιλοδοξίες (όπως έκανε η συντριπτική πλειοψηφία), συμπράξαμε με μέλη από δυο άλλες σημαντικές καλλιτεχνικές συλλογικότητες ( τη μουσική ομάδα ‘Mode Plagal’ και την ομάδα χορού και ακροβασίας ‘ κι όμως κινείται’), ανεβάζοντας μιαν απαιτητική παράσταση με τίτλο «Θεοί και Δαίμονες». Κανένας πολιτισμικός αξιωματούχος δεν ενδιαφέρθηκε (όπως πάντα), ενώ θα μπορούσε να αποτελέσει το συγκεκριμένο εγχείρημα, πολιτισμικό εξαγώγιμο προϊόν μιας χώρας που έχει οξύ πρόβλημα παραγωγικότητας.
Τουναντίον, ο επίσημος πολιτισμός σε αγαστή συνεργασία με τα ΜΜΕ ( κέντρα προπαγάνδας του life style), χαριεντίζεται με εξημερωμένους μουσικόσαυρους, με ποπ εφήβους μικράς διάρκειας και ανώδυνους, ακίνδυνους τραγουδιστές-σουξεδοσυλλέκτες που λαϊκίζουν μηρυκάζοντας. Ο λαϊκισμός κάθε μορφής είναι επικίνδυνος, είναι το σκαλοπάτι για το φασισμό. Έχει κυριαρχήσει η κατηγορία τραγουδιστής-αστέρι-είδωλο, ενώ υπό κανονικές συνθήκες, το υποκείμενο θα έπρεπε να ντρέπεται γι’ αυτό.
Το να προβάλλεται κανείς έξω από κάποια συλλογικότητα δικαιολογείται , αν διαθέτει κάποια από τα εξής τέσσερα χαρακτηριστικά: α) σοφία, β) τρέλα, γ)αναχώρηση και δ)κοινωνική εκτροπή συγκρουσιακού χαρακτήρα. Ακόμη και οι αριστερές νεολαίες, στα φεστιβάλ τους, καλούν (κάποιες φορές) τραγουδιστές- εργοδότες, υποστηριζόμενους από αξιολύπητες ομάδες σκλάβων μουσικών. Ότι γίνεται στο χώρο της μουσικής, γίνεται και στο χώρο του θεάτρου, του χορού, της ζωγραφικής κ.α.
Προβάλλονται και εξάγονται ασύλληπτες μετριότητες( που έχουν πελατειακή σχέση με τους ιθύνοντες), τη στιγμή που σημαντικά έργα σ΄ όλους τους τομείς πετιούνται στον καιάδα της συγκάλυψης και της αδιαφορίας. (Μη θεωρηθεί ότι εκφράζω κανενός είδους προσωπικού παράπονου ή καλλιτεχνικού απωθημένου. Ίσα-ίσα ήμασταν από τους υπερβολικά τυχερούς που αγαπηθήκαμε από το πρώτο μας βήμα. Τι συμβαίνει όμως με τους τόσους άλλους σπουδαίους συγκαιρινούς και παλιότερους καλλιτέχνες που δεν είχαν την ίδια τύχη, την ίδια εύνοια των καιρών? Πως θα βοηθηθούν κάποιοι νεώτεροι ώστε να τολμήσουν τους πειραματισμούς τους, σ’ ένα περιβάλλον σαθρών αρχετύπων και καταιγισμού πληροφορίας;).
Κάλεσμα
Η απάντηση σ΄αυτή την παρακμή είναι η δημιουργία αυτοοργανωμένων κοινοτήτων (όλων των ειδών) με ισχυρή αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Καλώ τους ανθρώπους, της τέχνης, της επιστήμης, της διανόησης, να συμπαραταχθούμε δημιουργώντας μια κοινότητα (ή κοινότητες) συμμαθητείας, συνδημιουργίας και αυτοδιάθεσης των έργων μας. Το αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος, αλλά η αδιαφορία.
Γι αυτό προτείνω αδιαφορία απέναντι στην εξουσία. Δεν αναγνωρίζομε κανένα πολιτικό αξίωμα, καμιά κοινωνική ιεραρχία. Κρατούμε μόνο την απαραίτητη κοινωνική διακρισιμότητα για τους ανθρώπους που παρήγαγαν έργο και το νοηματοδότησαν με τη στάση ζωής τους. Δεν αποφεύγομε τη σύγκρουση. Απλά μεταθέτομε τις ανώδυνες αψιμαχίες από το δικό τους γήπεδο(π.χ. Βουλή), σε χαρούμενους αγώνες μέχρι θανάτου, αν εισβάλουν φορείς εξουσίας στο γήπεδο μας ,που δεν θα είναι άλλος από το δημιουργικό μας ‘κήπο’. Τοις τολμόσιν η τύχη ξύμφορος. Εξάλλου το δυϊκό ανάλογο του θανάτου δεν είναι η ζωή, αλλά η ζωή με αξιοπρέπεια.
Μετά τιμής,
Χαϊνης Δ.Αποστολάκης
L’Europe retient sa respiration
.jpg)
